[Điểm phim] The Kingdom of Dreams and Madness (2013)

Bộ phim tài liệu này chủ yếu chú trọng vào Miyazaki Hayao và tác phẩm cuối cùng của ông, Kaze tachinu (The Wind Rises). Phim cho người xem cái nhìn tổng quan về quá trình làm việc của Studio Ghibli nói chung và Miyazaki nói riêng.

Cho đến giai đoạn cuối cùng của mình, thì Miyazaki (và cả Ghibli) đều trung thành với việc làm phim hoạt hình bằng phương thức vẽ tay. Cả hãng Ghibli 400 nhân viên thì hết 100 người được huy động để thực hiện Kaze tachinu, dưới sự giám sát và chỉ dẫn chặt chẽ của Miyazaki: từ động tác đi của nhân vật, đến cách phát ngôn, hành vi theo phong tục, nhất nhất đều chính xác từng li từng tí, nhằm phù hợp với thời đại bối cảnh trong phim.

Về bộ phim Kaze tachinu (The Wind Rises, 2013) của Miyazaki Hayao

Lời nói đầu: Tác phẩm mới nhất và có lẽ cũng là cuối cùng của bậc thầy hoạt hình Nhật Miyazaki Hayao. Cả bộ phim nói về một người sống hết lòng vì ước mơ, và làm hết mình để thực hiện hoài bão của mình, dẫu cho kết quả của hoài bão ấy thật là kinh khủng và gây ra thật nhiều tai ương. Tình tiết câu chuyện trong phim nhiều chỗ lãng đãng như mây trời, nhiều chỗ lấp lửng, thi vị tựa như một bài thơ. Những cơn gió dịu dàng thì thật dễ chịu, nhưng khi chúng nhân bội lên thì cũng thật đáng sợ. Chúng mang cô gái đến với anh, mà cũng mang cô gái đi khỏi anh; chúng đem đến cho anh niềm vui thích ở chuyện bay lượn, mà cũng cuốn phăng đi sức lực và tinh thần nơi anh, và cả đất nước anh nữa.

Thế đấy, được đó, mất đó, gió cứ nổi, dòng đời cứ trôi, và ta vẫn phải sống.

Bộ phim này còn dấy lên nhiều chuyện tranh cãi, chủ yếu xoay quanh việc Miyazaki làm một phim về việc sản xuất máy bay dùng cho chiến tranh. Sau đây là một bài viết trên trang NPR về vấn đề này.

10 bộ phim tuyệt vời dựa trên những cuốn sách kinh điển dành cho trẻ em

Tác giả: Samuel Wigley

Một quyển sách hay đọc lúc giờ đi ngủ sẽ là thứ khơi gợi nên trí tưởng tượng ở trẻ nhỏ, nhưng tái dựng sự huyền ảo đó lên màn ảnh quả là bài toán không dễ chút nào. Sau đây là 10 bộ phim tuyệt vời có thể làm được chuyện đó.

The Wizard of Oz (1939)

Đạo diễn: Victor Fleming

Dorothy sống ở giữa những vùng thảo nguyên rộng lớn của Kansas với chú Henry, một người nông dân, và thím Em, vợ của người nông dân đó. Căn nhà thì nhỏ, bởi vì người ta phải dùng xe ngựa chở gỗ từ nhiều dặm đường đến để xây căn nhà đó.

– The Wonderful Wizard of Oz của L. Frank Baum (1900)

Cuốn tiểu thuyết The Wonderful Wizard of Oz mở đầu khiêm nhường như thế. Đây là câu chuyện về một cô bé buồn chán ở một vùng nông trại, và trong một cơn gió xoáy cô bé này được đưa tới vùng đất Oz huyền ảo. Những phiên bản sân khấu và phiên bản điện ảnh thuở ban đầu của tác phẩm này bắt đầu xuất hiện ngay sau khi cuốn sách được xuất bản, và Sam Raimi là đạo diễn gần nhất chuyển thể câu chuyện này, với bộ phim Oz the Great and Powerful (2013).

Nhưng phiên bản âm nhạc năm 1939 của MGM mới là phiên bản đáng nói nhất, gần như che phủ tác phẩm văn học gốc bằng cách dùng những kĩ thuật quay phim màu Technicolor tuyệt vời khi thể hiện những chi tiết như Con đường Gạch Vàng, Thành phố Ngọc lục bảo, mụ Phù thuỷ Xấu xa Tây phương, và những người bạn đồng hành thân thiện của Dorothy như tay Bù nhìn, Người Thiếc và Sư tử Nhút nhát. Diễn viên Judy Garland đã hớp hồn cả thế giới khi vào vai cô bé Dorothy mặc áo bông kẻ ô và mơ tới một nơi huyền ảo xa xăm nào đó.

Miyazaki Hayao, một tượng đài

Bác Miyazaki thân mến:
Cháu là một nữ sinh trung học. Cháu thích phim của bác lắm. Cháu nghĩ phim “Conan” rất tuyệt. Cháu thật sự thích xem nó trên truyền hình. Nhưng có một thứ cháu cứ băn khoăn mãi. Những nhân vật nữ trông không thật chút nào và dường như trông lạ lẫm đối với cháu và các bạn cháu cùng độ tuổi cháu. Cháu không thể tin là những cô gái như thế thật sự có tồn tại.

– Murase Hiromi, Pop Culture Critique

Tôi không cố tạo ra một mẫu hình đặc thù nào của cõi nhân gian này… thế giới của tôi là một phần của một thế giới lớn hơn.

Miyazaki Hayao trong một bài phỏng vấn của Yamaguchi Izumi,
 – Eureka, Số đặc biệt về Miyazaki

[Phim My Neighbor Totoro] không phải là một hoài niệm; nó là một lời khẩn cầu để biết được ta đã đánh mất những gì.

– Eureka, Số đặc biệt về Miyazaki

—

Miyazaki Hayao, sinh ngày 5/1/1941 tại Tokyo, Nhật-bản, được xem là một trong những bậc thầy về phim hoạt hình với tên tuổi gắn liền với hãng phim hoạt hình Studio Ghibli do chính ông và Takahata Isao lập ra giữa thập niên 1980. 

Rieko Okuhara – Diễn giải tâm lí học về bộ phim My Neighbor Totoro

Rieko Okuhara

Diễn giải tâm lí học về bộ phim My Neighbor Totoro

Duy Doan dịch

My Neighbor Totoro (Tonari no Totoro), một trong những phim hoạt hình được yêu thích nhất tại Nhật-bản, là phim ưa thích của mẹ tôi. Vì lí do nào đó mà nhiều người lớn, đặc biệt là những bà mẹ, rất thích phim này, mặc dù bộ phim cũng lôi cuốn đến đối tượng ban đầu là trẻ con. Người ta nói rằng bộ phim chỉ hấp dẫn đối với sự hoài niệm của người lớn về một thời đã qua. Số khác nói rằng sự phổ biến của phim có liên quan đến những vấn đề môi trường, bởi vì phim cho thấy vẻ đẹp của tự nhiên và kêu gọi sự quan tâm của mọi người đến Bà mẹ Tự nhiên (Mother Nature). Khi phim My Neighbor Totoro, do Miyazaki Hayao đạo diễn, ra mắt vào năm 1988, công chúng đã xem phim này chỉ là một “thứ làm cho trẻ con” [1]. Tuy nhiên người Nhật sớm nhận ra rằng My Neighbor Totoro còn có một điều gì khác nữa; nó thật sự là một phim gợi nhiều suy nghĩ. Hiện nay thì bộ phim được xem như là một trong những phim được hoan nghênh nhất dành cho trẻ con và người lớn. Nhân vật Totoro thậm chí còn xuất hiện trên logo của Studio Ghibli, một hãng phim hoạt hình sản xuất hầu hết những phim của Miyazaki.